APELACIONI SUD - Pregled sudske prakse Apelacionog suda u Beogradu

17.06.2011.

Gž 473/11

REPUBLIKA SRBIJA
APELACIONI SUD U BEOGRADU
Gž 473/11
17.06.2011. godine
B E O G R A D

U I M E N A R O D A

Apelacioni sud u Beogradu, u veću sastavljenom od sudija: Spomenke Zarić, predsednika veća, Melanije Santovac i Marine Jakić, članova veća, u parnici tužioca AA, čiji je punomoćnik AA1, advokat, protiv tuženih Grada Valjevo, koga zastupa Javni pravobranilac grada Valjevo i JKP „Vidrak“ sa sedištem u Valjevu, radi naknade štete, odlučujući o žalbama parničnih stranaka izjavljenim protiv presude Osnovnog suda u Valjevu P 630/10 (2008) od 13.05.2010.godine, u sednici veća održanoj 17.06.2011. godine, doneo je

P R E S U D U

PREINAČUJE SE presuda Osnovnog suda u Valjevu P 630/10 (2008) od 13.05.2010.godine u stavu prvom izreke i delu stava trećeg izreke kojim je usvojen tužbeni zahtev tužioca za naknadu štete za pretrpljene duševne bolove zbog umanjenja životne aktivnosti tako što se OBAVEZUJU tuženi Grad Valjevo i JKP „Vidrak“ da tužiocu AA na ime naknade nematerijalne štete solidarno isplate: za pretrpljene fizičke bolove iznos od 100.000,00 dinara, za pretrpljeni strah iznos od 130.000,00 dinara i za pretrpljene duševne bolove zbog umanjenja životne aktivnosti iznos od 180.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na ove iznose počev od 13.05.2009.godine do isplate, u roku od 15 dana od dana prijema prepisa ove presude, dok se u preostalom delu tužbeni zahtev tužioca preko navedenih iznosa, a do iznosa dosuđenih prvostepenom presudom za iznos od još 30.000,00 dinara za pretrpljene fizičke bolove, za iznos od još 50.000,00 dinara za pretrpljeni strah i za iznos od još 70.000,00 dinara za pretrpljne duševne bolove zbog umanjenja životne aktivnosti sa zakonskom zateznom kamatom na navedene iznose počev od 13.05.2010.godine do isplate ODBIJA kao neosnovan.

POTVRĐUJE SE presuda Osnovnog suda u Valjevu P 630/10 (2008) od 13.05.2010.godine u stavu drugom izreke i u delu stava trećeg izreke kojim su obavezani tuženi Grad Valjevo i JKP „Vidrak“ da tužiocu AA, na ime naknade materijalne štete za uništene pantalone i jaknu, solidarno isplate iznos od 11.150,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 13.05.2009.godine do isplate, i u tom delu se žalbe tužioca i tuženih ODBIJAJU kao neosnovane.

PREINAČUJE SE rešenje o troškovima parničnog postupka, sadržano u stavu četvrtom izreke presude Osnovnog suda u Valjevu P 630/10 (2008) od 13.05.2010.godine tako što se OBAVEZUJU tuženi Grad Valjevo i JKP “Vidrak“ da tužiocu AA na ime troškova parničnog postupka solidarno isplate iznos od 103.640,00 dinara, u roku od 15 dana od dana prijema prepisa ove presude.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnog suda u Valjevu P 630/10 (2008) od 13.05.2010.godine, stavom prvim izreke, delimično je usvojen tužbeni zahtev tužioca i obavezani su tuženi da tužiocu na ime naknade nematerijalne štete solidarno isplate: za pretrpljene fizičke bolove iznos od 130.000,00 dinara i za pretrpljeni strah iznos od 180.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na ove iznose počev od 13.05.2010.godine do isplate, odnosno ukupan iznos od 310.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 13.05.2010.godine do isplate, u roku od 15 dana. Stavom drugim izreke odbijen je tužbeni zahtev tužioca u delu za višak preko iznosa dosuđenih stavom prvim izreke pobijane presude do traženih iznosa naknade nematerijalne štete: za pretrpljene fizičke bolove do iznosa od 250.000,00 dinara i za pretrpljeni strah do iznosa od 200.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na odbijajući deo zahteva počev od 13.05.2010.godine do isplate, kao neosnovan. Stavom trećim izreke obavezani su tuženi da tužiocu solidarno isplate na ime naknade materijalne štete za uništene pantalone i jaknu iznos od 11.150,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 13.05.2009.godine do isplate i za pretrpljene duševne bolove zbog umanjenja životne aktivnosti iznos od 250.000,00 dinara sa zakonskom zateznom kamatom počev od 13.05.2009. godine do isplate, u roku od 15 dana. Stavom četvrtim izreke obavezani su tuženi da tužiocu solidarno isplate troškove parničnog postupka u iznosu od 133.224,00 dinara, u roku od 15 dana.

Protiv navedene presude tužilac i tuženi su blagovremeno izjavili žalbe i to tužilac protiv stava drugog izreke zbog pogrešne primene materijalnog prava, a tuženi protiv stavova prvog, trećeg i četvrtog izreke iz svih razloga propisanih odredbom člana 360. stav 1. Zakona o parničnom postupku.

Apelacioni sud u Beogradu je ispitao prvostepenu presudu u granicama ovlašćenja iz člana 372. Zakona o parničnom postupku („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 125/04 i 111/09) i ocenio da je žalba tužioca neosnovana, dok su žalbe tuženih delimično osnovane.

U prvostepenom postupku nisu učinjene bitne povrede odredaba parničnog postupka iz člana 361. stav 2. tačke 1, 2, 5, 7. i 9. Zakona o parničnom postupku, na koje drugostepeni sud u smislu odredbe člana 372. stav 2. istog zakona pazi po službenoj dužnosti, niti druge bitne povrede odredaba parničnog postupka, koje bi bile od uticaja na pravilnost i zakonitost pobijane presude. Izreka prvostepene presude je jasna i razumljiva, ne protivreči sebi ni razlozima datim u njoj, u presudi je navedeno dovoljno razloga o svim bitnim činjenicama koji su saglasni izvedenim dokazima, pa pobijana presuda nema nedostataka zbog kojih se ne bi mogla ispitati. Stoga u prvostepenom postupku nije učinjena ni bitna povreda odredaba parničnog postupka iz člana 361. stav 2. tačka 12. Zakona o parničnom postupku na koju tuženi Grad Valjevo ukazuje u žalbi.

Prema utvrđenom činjeničnom stanju, tužioca su 06.02.2008. godine u prolazu između zgrade muzeja i gimnazije u Valjevu napali psi lutalice i povredili ga. Na osnovu nalaza i mišljenja sudskih veštaka medicinske struke, lekara ortopeda i neuropsihijatra, utvrđeno je da je tužilac, kritičnom prilikom, zadobio ujednu ranu u predelu desne potkolenice i nagnječenja sa krvnim podlivima u predelu levog kuka i levog lakta, da je trpeo fizičke bolove jakog intenziteta u trajanju od 4 dana, srednjeg intenziteta u trajanju od 15 dana i lakog intenziteta koje će povremeno osećati tokom čitavog života posebno pri promenama vremena, strah jakog intenziteta i strah srednjeg intenziteta u trajanju od tri nedelje sa povremenim strahom jakog intenzitata u trajanju od po nekoliko minuta, koji je vremenom prešao u zabrinutost sa dužim ili kraćim nastupima straha slabog do srednjeg intenziteta u situaciji kada vidi pse, koji nije ostavio trajne posledice, ali je doveo do razvijanja kliničke slike posttraumatskog stresnog poremećaja koji zahteva redovno lečenje. Tužiocu je zbog oštećenja desnog lišnjačkog živca životna aktivnost, sa ortopedskog i neuropsihijatrijskog aspekta, umanjena ukupno 10% trajno. Na osnovu nalaza i mišljenja sudskog veštaka ekonomske struke utvrđeno je da je, imajući u vidu cene stvari u prodavnici „Korzo“ u Valjevu, vrednost stvari koje su tužiocu kritičnom prilikom uništene i to pantalona 3.150,00 dinara, dok je vrednost jakne 8.900,00 dinara. Odlukom o dopuni Odluke o organizovanju komunalne radne organizacije „Vidrak“ Valjevo kao javnog komunalnog preduzeća )“Sl.glasnik Opštine Valjevo“ br.15/07) kao delatnost tuženog JKP „Vidrak“ određeno je i hvatanje životinja u zamke. Ugovorom o prenosu na upravljanje br. 01-3864/1-08 zaključenim između tuženih 09.12.2008.godine, tuženom JKP „Vidrak“ povereni su poslovi na izgradnji azila za pse na k.p.br.579 u KO Zlatarić.

Polazeći od ovako utvrđenog činjeničnog stanja, pravilno je prvostepeni sud zaključio da su tuženi u smislu odredaba člana 173. i člana 174. Zakona o obligacionim odnosima u obavezi da tužiocu solidarno nadoknade štetu koju je pretrpeo zbog ujeda pasa lutalica, koji se smatraju opasnom stvari. Ovo iz razloga što je u nadležnosti tuženog Grada Valjevo, kao jedinice lokalne samouprave, u smislu odredaba Zakona o komunalnim delatnostima obavljanje komunalnih delatnosti i pružanje komunalnih usluga koje obuhvataju i delatnost kafilerija, odnosno zbrinjavanja i prihvatanja životinja i u skladu sa Odlukom o određivanju komunalnih delatnosti („Sl.glasnik Opštine Valjevo“ br.4/98 i 4/07), te vršenje nadzora nad primenom Zakona o komunalnim delatnostima i zakonitošću rada komunalnih i drugih preduzeća koja obavljaju komunalnu delatnost i koji je prema odredbi člana 46. Zakona o veterinarstvu dužan da na svojoj teritoriji organizuje ZOO higijensku službu koja obavlja i poslove hvatanja i zbrinjavanja napuštenih životinja u prihvatilišta za životinje, dok su poslovi zbrinjavanja i prihvatanja napuštenih životinja prema Odluci o dopuni odluke o organizovanju KRO „Vidrak“ Valjevo kao javnog komunalnog preduzeća („Službeni glasnik Opštine Valjevo“ br. 15/07) delatnost tuženog JKP „Vidrak“. Iz navedenih razloga na odgovornost tuženih nije od uticaja okolnost da je tuženi Grad Valjevo poslove hvatanja i zbrinjavanja napuštenih životinja na svojoj teritoriji poverio tuženom JKP „Vidrak“, koje je osnovano radi obavljanja i navedene komunalne delatnosti, te da tuženom JKP „Vidrak“ u vreme štetnog događaja od strane nadležnog ministarstva nije izdata dozvola o ispunjenosti uslova za obavljanje delatnosti hvatanja i zbrinjavanja pasa lutalica kao i da mu nisu preneta sredstva za te namene (objekat za njihovo zbrinjavanje i novčana sredstva). Stoga tuženi neosnovanu smatraju da je prvostepeni sud pogrešno ocenio da nisu osnovani prigovori nedostatka pasivne legitimacije koji su istakli tuženi.

Odredbom člana 155. Zakona o obligacionim odnosima propisano da šteta, između ostalog, predstavlja umanjenje nečije imovine (obična šteta) i sprečavanje njenog povećanja (izmakla dobit), kao i nanošenje drugom fizičkog ili psihičkog bola ili straha (nematerijalna šteta). Kako je tužilac zbog ujeda pasa lutalica pretrpeo fizičke bolove, strah i duševne bolove zbog umanjenja životne aktivnosti, kao i stvarnu štetu u iznosu od 11.150,00 dinara ( čija visina je pravilno utvrđena na osnovu nalaza i mišljenja sudskog veštaka ekonomske struke) jer mu je prilikom napada pasa uništena garderoba (pantalone i jakna), pravilno je prvostepeni sud zaključio da tužilac ima pravo na naknadu navedenih vidova štete i pravilno odlučio stavom trećim izreke pobijane presude kojim je tužiocu dosudio naknadu materijalne štete u iznosu od 11.150,00 dinara.

Neosnovano tuženi JKP „Vidrak“ u žalbi smatra da tužilac nije dokazao da između kritičnog događaja i umanjenja životne aktivnosti tužioca postoji uzročnoposledična veza. Ovo stoga što je na osnovu nalaza i mišljenja sudskih veštaka lekara ortopeda i neuropsihijatra utvrđeno da je tužiocu životna aktivnost umanjena zbog povreda koje je zadobio i straha koje je pretrpeo u štetnom događaju-prilikom ujeda pasa lutalica s obzirom na koje povrede i strah je utvrđivano postojanje umanjenja životne aktivnosti tužioca, kao i stepena tog umanjenja.

Međutim, odlučujući o visini naknade namaterijalne štete prvostepeni sud je pogrešno primenio materijalno pravo, odredbu člana 200. Zakona o obligacionim odnosima, na šta tuženi osnovano ukazuju u žalbi.

Naime, fizički bolovi, strah i duševni bolovi zbog umanjenja životne aktivnosti koji usled povrede pretrpi neko lice predstavljaju vidove nematerijalne štete za koje povređenom pripada pravo na novčanu naknadu čija visina zavisi od intenziteta bolova i straha i vremena njihovog trajanja, odnosno stepena umanjenja životne aktivnosti, a koja predstavlja satisfakciju trpljenjima kojima je oštećeni bio izložen. Polazeći od navedenog, te utvrđenog činjeničnog stanja da je tužilac, zbog ujeda pasa, trpeo strah i fizičke bolove jakog intenziteta u trajanju od 4 dana, srednjeg intenziteta u trajanju od 15 dana i lakog intenziteta koje će povremeno osećati i ubuduće, te da mu je životna aktivnost, sa ortopedskog i neuropsihijatrijskog aspekta, umanjena ukupno 10% trajno, po oceni Apelacionog suda pravična novčana naknada, u vreme presuđenja, za nematerijalnu štetu koju je tužilac pretrpeo i to za pretrpljene fizičke bolove iznosi 100.000,00 dinara, za pretrpljeni strah iznosi 130.000,00 dinara, a za pretrpljene duševne bolove zbog umanjenja životne aktivnosti iznosi 180.000,00 dinara. Na dosuđene novčane iznose tužilac u skladu sa odredbom člana 277. Zakona o obligacionim odnosima ima pravo na kamatu po Zakonu o visini stope zatezne kamate počev od dana kada je utvrđena šteta tužioca do isplate. Imajući u vidu navedeno, neosnovani su navodi žalbe tužioca kojima ukazuje da mu je prvostepeni sud naknadu nematerijalne štete dosudio u preniskom iznosu.

Iz navedenih razloga Apelacioni sud u Beogradu je primenom odredbe člana 480. tačka 4. Zakona o parničnom postupku preinačio prvostepenu presudu u stavu prvom izreke i delu stava trećeg izreke kojim je odlučeno o zahtevu tužioca za naknadu nematerijalne štete za pretrpljene duševne bolove zbog umanjenja životne aktivnosti i odlučio kao u stavu prvom izreke ove presude, dok je primenom odredbe člana 375. istog zakona prvostepenu presudu potvrdio u stavu drugom izreke i delu stava trećeg izreke kojim je odlučeno o zahtevu tužioca za naknadu materijalne štete i odlučio kao u stavu drugom izreke ove presude.

Kako je prvostepena presuda preinačena, Apelacioni sud u Beogradu je primenom odredbe člana 161. stav 2. Zakona o parničnom postupku odlučio o troškovima celog parničnog postupka. Tužilac prema odredbama člana 149. i člana 150. Zakona o parničnom postupku, srazmerno uspehu u sporu, ima pravo na naknadu troškova postupka i to za zastupanje od strane punomoćnika advokata na 4 održana ročišta iznos od po 7.000,00 dinara, na pet neodržanih ročišta iznos od po 3.500,00 dinara, za sastav tužbe i podneska od 11.03.2009.godine iznos od po 6.000,00 dinara, za veštačenje iznos od 13.000,00 dinara i za takse na tužbu iznos od 14.920,00 dinara, a na presudu iznos od 18.220,00 dinara, u ukupnom iznosu od 103.640,00 dinara. Visina troškova odmerena je primenom Zakona o sudskim taksama, važećih u trenutku nastanka taksene obaveze, i Tarife o nagradama i naknadama troškova za rad advokata. Tužiocu ne pripada pravo na naknadu troškova postupka za pristup na ročište 16.04.2009.godine jer na ovom ročištu nije bio zastupan od strane punomoćnika advokata, kao ni troškova u postupku povodom izjavljenog pravnog leka s obzirom da je žalba tužioca izjavljena protiv prvostepene presude odbijena, kao neosnovana.

Iz navedenih razloga, Apelacioni sud u Beogradu je primenom odredbe člana 387. tačka 3. Zakona o parničnom postupku preinačio rešenje o troškovima postupka, sadržano u stavu četvrtom izreke prvostepene presude, i odlučio kao u stavu trećem izreke ove presude.

Predsednik veća-sudija
Spomenka Zarić sr.

MŠ/JO

Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Svetlana Antić