APELACIONI SUD - Pregled sudske prakse Apelacionog suda u Beogradu

22.06.2011.

Gž1 2484/11

REPUBLIKA SRBIJA
APELACIONI SUD U BEOGRADU
Gž1 2484/11
Dana 22.06.2011. godine
B E O G R A D

U IME NARODA

APELACIONI SUD U BEOGRADU, u veću sastavljenom od sudija: Borivoja Živkovića, predsednika veća, Vesne Martinović i Snežane Vitošević, članova veća, u parnici iz radnog odnosa tužioca AA, koga zastupa advokat AB, protiv tuženog "BB", radi isplate zarade, vrednost predmeta spora 79.650,35 dinara odlučujući o izjavljenoj žalbi tuženog protiv presude Osnovnog suda u Valjevu 9P1.br.298/10 od 17.02.2011.godine, u sednici veća održanoj dana 22.06.2011. godine, doneo je

P R E S U D U

POTVRĐUJE SE presuda Osnovnog suda u Valjevu 9P1.br.298/10 od 17.02.2011.godine u stavu jedan izreke, a žalba tuženog u tom delu odbija kao neosnovana.

UKIDA SE rešenje sadržano u stavu dva izreke presude Osnovnog suda u Valjevu 9P1.br.298/10 od 17.02.2011.godine i predmet vraća prvostepenom sudu na ponovni postupak.

O b r a z l o ž e nj e

Presudom Osnovnom sudu u Valjevu 9P1.br.298/10 od 17.02.2011.godine usvojen je tužbeni zahtev tužioca protiv tuženog pa je tuženi obavezan da tužiocu isplati na ime neisplaćene zarade za period od 01.07.2002. godine do 30.11.2002. godine i od 01.02.2003. godine do 31.05.2003. godine ukupan iznos od 79.650,35 dinara sa zakonskom zateznom kamatom na novčane iznose u vrednosti od datuma do isplate kao u njegovom sadržaju, a sve u roku od 8 dana od prijema pismenog otpravka presude pod pretnjom prinudnog izvršenja.

Stavom dva izreke obavezan je tuženi da tužiocu plati troškove parničnog postupka u iznosu od 58.922,00 dinara u roku od 8 dana po prijemu pismenog otpravka presude pod pretnjom prinudnog izvršenja.

Protiv navedene presude tuženi je blagovremeno izjavio žalbu zbog bitnih odredaba parničnog postupka, pogrešno i nepotpuno utvrđenog činjeničnog stanja, i pogrešne primene materijalnog prava.

Tužilac je podneo odgovor na žalbu.

Ispitujući pravilnost i zakonitost pobijane presude u granicama ovlašćenja iz odredbe člana 372 ZPP, Apelacioni sud u Beogradu, kao drugostepeni sud je našao:

- žalba je delimično osnovana.

U postupku donošenja ožalbene presude u potvrđujućem delu nema bitnih povreda odredaba parničnog postupka iz člana 361 stav 2 tačka 1, 2, 5, 7 i 9 ZPP, niti drugih bitnih povreda odredaba parničnog postupka koje bi bile od uticaja na njenu pravilnost i zakonitost.

Prema činjeničnom utvrđenju u postupku donošenja ožalbene presude tužilac je u periodu na koji se odnosi njegovo potraživanje bio u radnom odnosu kod matičnog preduzeća "BB1" na poslovima vozača putničkog vozila, da je "BB1" vlasnik i osnivač tuženog kao zavisnog preduzeća, te da je tuženi pre i posle tuženog perioda isplaćivao zarade za radnike matičnog preduzeća koju obavezu je preuzeo zaključenim ugovorom sa matičnim preduzećem od 07.05.2002. godine, "BB1" tužiocu nije isplatila iznos od 79.650,35 dinara po osnovu zarade za period od 01.07.2002. godine do 30.11.2002. godine i od 01.02.2003. godine do 31.05.2003. godine i to iskazanim vrednostima sa datumima dospelosti kao u sadržaju stav jedan izreke pobijane presude, da je odluka o osnivanju preduzeća koja je overena pred Opštinskim sudom u Lajkovcu pod Ov.br.592/98 od 10.11.2008. godine utvrđeno da je ista doneta 20.11.1998. godine od strane "BB1" kao osnivača preduzeća "BB2", da je odredbom člana 12 ove odluke utvrđeno da preduzećem upravlja osnivač na način predviđen odlukom osnivanju statutom, dok je odredbom člana 13 ove odluke određeno da Skupština preduzeća je najviši organ za nju, da je Upravni odbor ogran upravljanja, da je rešenjem agencije za privatizaciju br.10-4239/09-3512-1/02 od 02.10.2010. godine pokrenut likvidacioni postupak na subjektu likvidacije "BB1", da je dana 1.03.2008. godine Skupština "BB" donela odluku o regulisanju radnog staža i zaostalih zarada radnicima "BB" za period 1999. godine do 2003. godine, da su "BB" i "BB2" zaključili ugovor 030 od 09.05.2002. godine u kome se u članu 5 ovog ugovora "BB2" obavezala da će preduzeti obavezu izmirivanja bruto ličnog dohotka za radnike osnivača.

Na ovako pravilno i potpuno utvrđeno činjenično stanje, prvostepeni sud je pravilno primenio materijalno pravo, dajući za svoju odluku razloge koje u bitnom prihvata i ovaj sud kao drugostepeni u postupku njene žalbene kontrole.

Naime, tužilac je kao zaposlen u radnom odnosu kod "BB" u periodu na koji se odnosi njegovo potraživanje radio i ostvario vrednosti zarade koje mu njegov poslodavac "BB" nije isplatila.

Radi toga postoji osnov njegove obaveze da to učini primenom pravilne odredbe člana 81 stav 1 tada važećeg Zakona o radu (“Službeni glasnik RS” br.70/01 i 74/01). Naime prema ovoj normi zaposleni ima pravo na odgovarajuću zaradu koja se utvrđuje u skladu sa Zakonom o opštim aktom i Ugovorom o radu. Tome u prilog i rešenje iz odredbe člana 83 stav 1 ovog Zakona prema kojoj normi zarada iz člana 82 ovog Zakona isplaćuje se u rokovima utvrđenim opštim aktom i ugovorom o radu a najmanje jedan put mesečno.

Radi toga, i s obzirom na naznačeno činjenično utvrđenje stvorena je dospela obaveza po naznačenom osnovu i obimu kao u sadržaju stava jedan izreke "BB" kao poslodavca prema tužilji, a poslodavac tu obavezu nije ispunio iako je bio dužan da to učini. Radi toga titular ispunjenja ove obaveze je ovde tuženi. Pravilan je i zaključak iz ožalbene presude da je činjenični osnov te njegove obaveze u odluci osnivača od 11.03.2008. godine prema čijem sadržaju na Skupštini "BB" održane 11.03.2008. godine je doneta odluka o regulisanju radnog staža i zaostalih zarada radnicima "BB".

Normativni osnov za ovaj zaključak sadržan je u odredbi člana 366 stav 1 tačka 2 stav 2 Zakona o privrednim društvima (“Službeni glasnik RS” br.125/04) kojima su regulisani odnosi povezanih društava. Pored toga isplatom drugima zaposlenima koji su bili u radnom odnosu kod "BB1" njihovih dospelih, a neisplaćenih zarada od strane ovde tuženog, tuženi je materijalizovao svoju obavezu prema zaposlenima pa bi radi toga neizvršenje obaveze iz istovrsnog osnova prema tužiocu bilo nejednako postupanje u istim stvarima-diskriminacija (neispunjenje obaveze) koja je iste vrste kao već ispunjena obaveza tuženog prema ostalim radnicima "BB1" (tuženi nije ispunio obaveze prema još pet radnika "BB1" iz istog osnova- zarade što je činjenično utvrđenje iz ožalbene presude).

To je suprotno zabrani diskriminacije propisano odredbom člana 21 stav 2 i 3 Ustava – pravom na jednaku zakonsku zaštitu i zabrana svake diskriminacije. Na to ukazuje i tužilja u odgovoru na žalbu kada tvrdi da je tuženi pretežnom delu svoje obaveze iz naznačenog ugovora od 07.05.2002. godine.

Radi toga ožalbena presuda se zasniva na pravilnoj primeni odredbe člana 295 ZOO u pogledu kamate, na pravilnoj primeni odredbi člana 277 i 324 stav 1 ovog Zakona.

Bez značaja je pozivanje žalbe na okolnost da prvostepeni sud nije utvrdio pravilnu vrednost predmeta spora jer i sama žalba priznaje da je tužilac sveo svoje potraživanje na iznos 89.650,35 dinara o kome je odlučeno pobijanom presudom.

Navod žalbe da je tužbom tužilac (pogrešno naznačeno tužilja) tražila iznos od 300.000,00 dinara te da je ista delimično povišena je upravo dokazno svedočanstvo da je vrednost predmeta spora pravilno određena i da nema osnova za postojanje bitnih povreda odredaba parničnog postupka iz člana 361 sta 1 u vezi člana 194 stav 3 i 196 stav 1 i 2 ZPP.

Nema pokriće navod žalbe da se pobijana presuda zasniva na bitnim povredama odredaba parničnog postupka iz člana 361 stav 2 tačka 12 ZPP. Suprotno navodima žalbe razlozi pobijane presude su jasni i potpuni.

Naime, nema protivrečnosti između onoga što se razlozima presude navodi o sadržaju isprava i samih tih isprava i s tim u vezi ukazivanje na obrazloženje pobijane presude gde se navodi da je ugovorom od 07.05.2002. godine koji je zaključen između "BB" i Preduzeće "VV" tuženi obavezan da će preduzeti obavezu da osnivaču obezbedi normalno funkcionisanje i to tako što će obezbediti bruto lični dohodak za radnike osnivača. Neosnovano žalba to tvrdi i ističe da ovakvim insistiranjem prvostepeni sud eliminiše uvodni deo toga ugovora u kojem je označeno da tuženog zastupa predsednik Upravnog odbora što je svakako od uticaja na pravnu valjanost istog, i da se takođe eliminiše sadržina člana 6 ovog ugovora kojim je regulisano ko treba svojim potpisom da overi ugovor.

Ovo sa razloga što prisustvo uloge Skupštine preduzeća "BB1" kao osnivača tužene kojom je zadužen direktor tuženog da reguliše radni staž i preostale plate radnicima obavezuje. Poštujući odredbu člana 157 stav 1 tačka 4 Zakona o privrednim društvima prema kojoj normi direktor ili Upravni odbor sprovodi odluku Skupštine i članova. U skladu sa ovom normom tuženi je bio dužan da izvrši naznačenu odluku osnivača nezavisno od sadržaja naznačenog ugovora njegove pravne važnosti i nevažnosti ( po shvatanju ovog suda taj ugovor je konvalidiran donošenjem naznačene odluke Skupštine). Direktor tužnog je bio dužan da sprovede naznačenu odluku Skupštine koja ga obavezuje ili da zahteva njenu sudsku kontrolu. Radi toga naznačeni razlozi žalbe pokazuju se kao pravno neosnovani.

Navod žalbe da prvostepeni sud u postupku donošenja ožalbene presude nije utvrdio personalni sastav Skupštine i da su članovi Skupštine koristili svoju odluku za utvrđivanje zaostalih zarada ovde je bez pravnog značaja pošto tužena strana u postupku donošenja ožalbene presude nije priložila i pružila dokaze za ove svoje tvrdnje a to ne čini ni u žalbi.

Navod žalbe da je poslodavac tužioca u likvidaciji i da je u svojim poslovnim knjigama za period 2002. godina 2003. godina prikazao kao svoju obavezu neisplaćene zarade i da na taj način kroz poslovne knjige respektuje svoju obavezu ovde je pravno bez značaja kao i istaknuti prigovor nedostatka pasivne legitimacije.

Sa izloženog poštujući pravila iz odredbe člana 152 stav 1 Zakona o obligacionim odnosima – solidarna odgovornost imajući u vidu primanje imovinske celine u vidu osnivačkog uloga, ali i činjenicu da je tužena strana - njen direktor s tim u vezi dužan da izvršava naznačene odluke osnivača.

Tačan je i navod žalbe da osnivač nema pravo da raspolaže sredstvima, da se radi o tipičnom primeru zloupotrebe prava na upravljanje nema svoje ni činjenično ni pravno pokriće.

Međutim, rešenje o naknadi parničnih troškova moralo je biti ukinuto jer prvostepeni sud nije vodio računa o vrednosti predmeta spora u odnosu na koji je usvojen tužbeni zahtev, na šta se osnovano ukazuje u žalbi.

Radi toga prvostepeni sud će doneti pravilnu i na zakonu zasnovanu odluku u pogledu zahteva za naknadu troškova parničnog postupka kada za to budu ispunjeni uslovi.

Sa izloženog, a na osnovu odredbe člana 375 i člana 387 stav 1 tačka 3 ZPP, odlučeno je kao u izreci presude.

PREDSEDNIK VEĆA-SUDIJA
Borivoje Živković , s.r.

Za tačnost otpravka
Upravitelj pisarnice
Svetlana Antić